Sinds kort is lesmateriaal bij fictie- en non-fictieboeken op de website van uitgeverij Lezen voor Iedereen en Eenvoudig Communiceren verkrijgbaar. Aan de hand van dit lesmateriaal oefenen leerlingen en studenten begrijpend lezen en woordenschat, en worden ze geprikkeld en gemotiveerd om verder te lezen. Ook krijgen ze meer inzicht in de structuur van een verhaal en de thema’s. Dit artikel is bedoeld als een handleiding voor het lesmateriaal. Wat kan je ervan verwachten en hoe gebruik je het lesmateriaal bij je leerlingen of studenten?
Om een verhaal of boek beter te onthouden, is het belangrijk om ruimte te maken voor het bespreken van deze boeken. Door vaker te lezen en erover te praten, vergroten studenten niet alleen hun woordenschat, maar krijgen ook meer inzicht in verhaallijnen (bij fictie) of bepaalde onderwerpen (bij non-fictie). Daardoor gaat lezen steeds makkelijker en krijgen studenten er meer plezier in.
Lezen voor Iedereen heeft bij een groot deel van de leesboeken ook lesmateriaal , en sinds kort ook bij onze non-fictie-reeks CHANGE. Het lesmateriaal is bedoeld voor een brede doelgroep: je kunt op onze website zowel lesmateriaal vinden voor jongeren in de B-stroom als volwassene NT1- of NT2-studenten.
Het lesmateriaal bestaat uit twee documenten: een lesbrief voor studenten/ leerlingen en een lesbrief voor docenten/ leerkrachten. Elke lesbrief wordt vergezeld van een inleidende tekst voor. Daarna is elke lesbrief opgedeeld in drie delen: voor het lezen, tijdens het lezen en na het lezen. Elk deel heeft een specifiek doel:
Voorkennis aanbrengen
Studenten worden, voordat ze aan het lezen beginnen, geprikkeld en gemotiveerd. Zo gebruiken we in de lesbrief bijvoorbeeld een video, zoals een boektrailer, om nieuwsgierigheid op te wekken. Dat bespreken leerlingen daarna klassikaal. Vervolgens gaan de leerlingen of studenten aan het werk.
Tijdens het lezen
Tijdens het lezen wordt een belangrijke methode toegepast van leesbevorderaar Aidan Chambers. Chambers heeft het in zijn onderzoek over literaire gesprekken of boekgesprekken: gesprekken over boeken en lezen met leerlingen of studenten. Met zijn aanpak wil Chambers leerlingen helpen om kritisch te gaan lezen en daarbij de leerlingen helpen om zich uit te drukken over een boek. Dat doe je volgens hem niet alleen met een ‘waarom-vraag’, maar door drie soorten vragen te stellen: basisvragen, algemene vragen en specifieke vragen.
- - Basisvragen peilen naar een eerste reactie of een eerste indruk van het boek. Een voorbeeldvraag zou zijn: “Lees de achterkant van het boek. Wat spreekt je het meeste aan?”
- - Algemene vragen peilen naar verwachtingen en beleving van het boek of verhaal. Een voorbeeldvraag zou dus kunnen zijn: “Wat vond je leuk en minder leuk in het hoofdstuk ‘xxx’?”
- - Specifieke vragen zijn geen kennisvragen. Deze vragen gaan uitsluitend over de inhoud of kenmerken van het boek. Dat betekent dat leerlingen en studenten alleen op kennis worden getest die ze tijdens het lezen verworven hebben. Zo bestaan deze vragen bijvoorbeeld uit vragen over een specifiek gebeuren, een locatie of personages.
Tussendoor of na het lezen van een hoofdstuk wordt vaak ook getoetst op moeilijke woorden, waarbij leerlingen en studenten worden aangemoedigd om deze woorden op te zoeken en op te schrijven.
Na het lezen
Om het verhaal dichterbij de leerlingen of studenten te brengen, wordt af en toe ook getoetst naar hun eigen leeservaring en mening tijdens het lezen. Ook aan het einde van de lesbrief wordt gevraagd aan leerlingen of ze het boek zouden aanbevelen en waarom wel of niet.
Docentenhandleiding en antwoorden
Bij de lesbrief voor docenten staat steeds een inleidende tekst over deze specifieke lesbrief en het boek. Leerlingen/ studenten krijgen ook een inleiding over het boek, die overeenkomt met hun niveau en die dient als inleiding voor het lezen van het verhaal. Daarna beginnen de vragen. Dat krijgen docenten en leerkrachten ook allemaal te zien in hun lesbrieven, maar daarnaast krijgen docenten ook steeds antwoorden bij de vragen. De antwoorden bestaan voor een groot deel uit antwoorden op de vragen, maar ook uit suggesties en tips. De suggesties zijn optioneel en geven leerkrachten en docenten meer informatie en tools om discussies aan te gaan met hun leerlingen of vragen die zij kunnen stellen aan hun leerlingen.
Lesmateriaal kopen
Als je lesmateriaal koopt, koop je de kopieerrechten van de lesbrieven. Een downloadbaar document wordt verstuurd en het lesmateriaal (de twee lesbrieven) is te vinden bij “Mijn downloadbare producten”. Deze documenten kun je afdrukken en kopiëren voor in de les.
Ben jij benieuwd naar het lesmateriaal? Of heb je nog vragen over hoe je het lesmateriaal kunt inzetten in de klas? Aarzel dan niet om een mail te sturen naar info@lezenvooriedereen.be